Arakanlılara Tıbbi Yardım Engelleniyor

Uluslararası tıbbi insani yardım kuruluşu Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Myanmarın Arakan Eyaletinin kuzeyinde yaşayan kırılgan durumdaki topluluklara ulaşmaya çalışan bağımsız insani yardım kuruluşlarının halen büyük ölçüde engellendiğini bildirdi.
Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Arakan Eyaletinin kuzeyinde yürüttüğü tıbbi yardım faaliyetleri için Myanmar Hükumetinden aldığı izni kaybetti ve 1 yıldır bölgede çalışamıyor. MSF, karşılanamayan tıbbi ve insani yardım ihtiyaçları nedeniyle bölgedeki insani durumun ciddi ölçüde kaygı verici olduğunu duyurdu.
Myanmar Hükumetine erişim izni çağrısı
Sivil toplum kuruluşları, ihtiyaç sahiplerine tıbbi yardım ulaştırabilmek için gereken seyahat ve çalışma izinlerini Myanmar Hükumetinden defalarca istemelerine rağmen, bürokratik engeller aşılamadığı için bu izinler halen alınamıyor. Konuyla ilgili yazılı açıklama yapan MSF, Arakanın kuzey kesiminde tıbbi ve insani ihtiyaçlara yönelik uzun vadeli ve bağımsız bir değerlendirme yapılamadığını belirtiyor. MSFnin Myanmardaki çalışmalarından sorumlu program yöneticisi Benoit De Gryse, mevcut durumu açıklayarak Myanmar Hükumetine bir kez daha çağrı yaptı: “Yardım kuruluşlarının bölgeye girememesi, ihtiyaç tespitini ve insani durumun net bir şekilde ortaya konulmasını engelliyor. Bölge halkının sağlık ihtiyaçlarının değerlendirilebilmesi ve giderilebilmesi için, MSF olarak bir kez daha Myanmar Hükumetinden, bağımsız ve tarafsız insani yardım kuruluşlarının kuzey Arakana derhal ve engellenmeksizin girmesine izin vermesini talep ediyoruz.”
MSF 1994 yılından beri kuzey Arakandaki bütün topluluklara sağlık hizmeti veriyordu. 11 Ağustos 2017de MSFnin faaliyetleri askıya alındığında, MSF ekipleri kuzey Arakanda dört farklı sağlık merkezinde çalışıyordu. Bu tesislerin üçü, izinlerin iptal edilmesinin ardından yakıldı. Üreme sağlığı ile birinci basamak sağlık hizmetlerine odaklanan MSF ekipleri, ayda 11 bin muayene gerçekleştiriyor ve hastaneye yatırılması gereken kişilere acil ulaşım ve tıbbi destek gibi hizmetler sunuyordu.
Arakandaki tüm topluluklar için sağlık değerlendirmesi şart
25 Ağustos 2017 tarihinden itibaren Rohingya halkını hedef alan yaygın şiddet olayları nedeniyle 700 bin Rohingyanın terk ettiği kuzey Arakanın pek çok bölgesi bugün ıssız. Ancak yine de Arakan Eyaleti genelinde 550 ila 660 bin devletsiz Rohingya yaşıyor. De Gryse, “Arakan Eyaletinin kuzey kesiminde kalan Rohingyaların yanı sıra, burada yaşayan başka azınlıkların tıbbi ihtiyaçlarının derinlemesine ve bağımsız şekilde değerlendirilmesi şart,” dedi.
MSF, tıbbi faaliyet yürütemese de Maungdawda ekip bulundurmayı sürdürüyor. Bölgedeki MSF çalışanları halen, Rohingya topluluklarından sağlık hizmetine erişim konusunda çektikleri zorlukları dinliyor. Müslüman hastalar halen seyahat özgürlüklerine dair kısıtlamalara maruz kalıyor. Ayrıca ödemelerinin mümkün olmadığı sağlık ücretleriyle karşı karşıyalar.
“Annemin naşını köyüme götürmek istiyorum”
Kimliğinin bildirilmesini istemeyen bir kişi MSFye, annesine sağlık hizmeti ulaştırmak için ne tür zorluklar yaşadıklarını anlattı. Myanmarda sağlık hizmetine ulaşamayan bu aile, anneyi Bangladeşe götürmüş, ancak kadın burada hayatını kaybetmişti: “Sittweye ve Yangona gitmemize izin verilmiyor, dolayısıyla tek seçeneğimiz sınırı aşarak Bangladeşe gitmekti. Bu çok riskli bir yol. Annemin naşını köyüme getirebilsem, bir cenaze töreni yapıp onu babamın yanına gömebilirsem çok mutlu olurum. Ama ülkemdeki durum yüzünden böyle bir şey olmayacak. Eğer annemi burada bir uzmana gösterebilseydik Bangladeşe gitmek zorunda kalmayacaktık.”
Myanmar Hükümeti bölgedeki sağlık ihtiyaçlarının karşılandığını iddia ediyor. Ancak insani yardım kuruluşlarının kuzey Arakana erişimi ciddi şekilde kısıtlandığından, durumun bağımsız bir şekilde değerlendirilmesi mümkün değil. De Gryse, “Bölgedeki mevcut durumun anlaşılması için insani yardım kuruluşlarının buraya erişebilmesi gerekiyor. Güvenilir bilgi olmadan, şartların dönmeye uygun olup olmadığını söylemek mümkün değil,” dedi.
MSF Orta Arakandaki hastalara birinci basamak sağlık hizmeti vermeye ve acil durumlarda hastaları sevk etmeye devam ediyor. MSF halen Myanmarın başka bölgelerinde, Shan, Kachin ve Yangonda ve Naga Özyönetim Bölgesi ile Tanintharyi Bölgesinde tıbbi programlar yürütüyor.